Uprawnienia energetyczne
Współczesna gospodarka każdego kraju nie może obyć się bez energii, to niezbędny warunek jej rozwoju. Trudno sobie wyobrazić codzienne życie bez urządzeń na prąd elektrycznych, czy służących do gotowania czy ogrzewania mieszkania. Tylko, że zbawienny dla nas prąd elektryczny, łatwopalny metan czy gaz pod ciśnieniem mogą być niebezpieczne dla zdrowia i życia. Dlatego wykonywanie prac związanych z prądem elektrycznym, gazem czy wysokim ciśnieniem wymaga wiedzy m.in. w zakresie bezpieczeństwa pracy i ochrony przeciwpożarowej. Wymagana jest także umiejętność wykonywania pierwszej pomocy przedmedycznej oraz wiedza o postępowaniu w przypadku awarii, pożaru lub innego zagrożenia życia, zdrowa i środowiska.
Na osobach obsługujących, montujących, konserwujących czy też prowadzących prace kontrolno – pomiarowe urządzeń, sieci i instalacji elektrycznych, cieplnych czy gazowych spoczywa duża odpowiedzialność bo skutki ich błędów, nieuwagi, nieprzestrzegania zasad BHP mogą być groźne. Żeby zapewnić bezpieczeństwo związane z urządzeniami, instalacjami i sieciami elektrycznymi, gazowymi i cieplnymi dla osób zajmujących się obsługą, konserwacją, naprawą, montażem czy pracami kontrolno – pomiarowymi wprowadzono obowiązek posiadania specjalnych uprawnień. Żeby uzyskać uprawnienia trzeba zdać egzamin przed specjalnie powołaną przez URE (Urząd Regulacji Energetyki) komisją. To niezbędny warunek do podjęcia pracy np. w zawodzie elektryka (po ukończenie szkoły w zawodzie elektryk nie możemy podjąć pracy jeśli nie uzyskamy uprawnień wydawanych przez Komisję Kwalifikacyjną).
Zatrudnianie osób zajmujących się eksploatacją urządzeń, sieci i instalacji elektrycznych, cieplnych i gazowych bez uprawnień grozi pracodawcom poważnymi konsekwencjami finansowymi w wypadku kontroli PIP (Państwowej Inspekcji Pracy). W wypadku utarty zdrowia czy życia pracownika zatrudnianego bez uprawnień oprócz ponoszenia ogromnych odszkodowań grożą pracodawcom także sankcje karne. Na przedsiębiorcach spoczywa także obowiązek prowadzenia dozoru osób zatrudnionych przy eksploatacji urządzeń, sieci i instalacji elektrycznych, cieplnych i gazowych. Wskazane przez pracodawcę osoby zajmujące się np. kierowaniem zespołem elektryków powinny uzyskać uprawnienia z zakresu dozoru w grupie I. Nie można np. wykonywać samodzielnie w biurze naprawy gniazdka elektrycznego, jeśli nie mamy uprawnień z zakresu grupy I (elektrycznej) w punkcie 2 – urządzenia, instalacje i sieci elektroenergetyczne o napięciu nie wyższym niż 1 kV. Jeśli np. szef poprosił nas o wymianę żarówki w górnym oświetleniu i w trakcie tej pracy zostaniemy porażeni prądem, upadając złamiemy rękę to jeśli nie mamy uprawnień do KV 1, nie tylko nie dostaniemy odszkodowania ale pracodawcy grożą wysokie kary finansowe.
Dla naszego bezpieczeństwa powinniśmy sprawdzić czy osoby zajmujące się np. naprawą urządzeń i sieci elektrycznych posiadają niezbędne uprawnienia. To samo dotyczy także osób montujących kuchenki gazowe czy też sprawdzających szczelność instalacji gazowych. Jedno z podstawowych pytań na egzaminie z zakresu grupy III (gazowej) dotyczy właśnie metod sprawdzania szczelności instalacji gazowych – odpowiedź, że za pomocą zapalonej zapałki dyskwalifikuje zdającego. Niestety zdarzały się wypadki ze skutkiem śmiertelnym, kiedy nieuprawniona osoba sprawdzała za pomocą zapalonej zapałki gdzie znajduje się wyciek gazu, wybuch zniszczył mieszkanie a sprawdzający i właścicielka mieszkania zmarli w wyniku poparzeń i urazów wewnętrznych.